Ośrodek powstał z inicjatywy Jana Myrcika, w oparciu o jego zbiory dotyczące historii Ziemi Śląskiej, ze szczególnym uwzględnieniem terenów znajdujących się na mapie powiatu lublinieckiego. Ośrodek mieści się w czterech pomieszczeniach prywatnych właściciela.

Uroczyste otwarcie Ośrodka - z udziałem wielu znanych osobistości ze świata kultury i nauki a także środków przekazu - miało miejsce 3 maja 2001 roku. Ośrodek Prowadzi „Księgę Gości", w której znajduje się około dwa tysiące pochlebnych wpisów.

Przed Ośrodkiem znajduje się wielka gablota reklamowa, w której ukazane jest piękno Gminy Koszęcin i Powiatu Lublinieckiego.

We wrześniu 2008 roku odsłonięto przy muzeum interesujący i dużych rozmiarów pomnik poświęcony 370 poległym na różnych wojnach Koszęcinianom.

Budynek przy ul. Sobieskiego powstał na przełomie XIX/XX w. i pełni funkcje więzienia. Budynek zbudowany jest z czerwonej, nieotynkowanej cegły. Otoczony jest wysokim murem. Budynek składa się z kilku połączonych ze sobą brył pod dachami dwuspadowymi. Elewacja szczytowa budynku zawiera okulusy oraz tynkowaną blendę. Elewacje te zwieńczone zostały sterczynami. Elewacje dłuższe zakończone są ceglanym gzymsem.