Ośrodek powstał z inicjatywy Jana Myrcika, w oparciu o jego zbiory dotyczące historii Ziemi Śląskiej, ze szczególnym uwzględnieniem terenów znajdujących się na mapie powiatu lublinieckiego. Ośrodek mieści się w czterech pomieszczeniach prywatnych właściciela.

Uroczyste otwarcie Ośrodka - z udziałem wielu znanych osobistości ze świata kultury i nauki a także środków przekazu - miało miejsce 3 maja 2001 roku. Ośrodek Prowadzi „Księgę Gości", w której znajduje się około dwa tysiące pochlebnych wpisów.

Przed Ośrodkiem znajduje się wielka gablota reklamowa, w której ukazane jest piękno Gminy Koszęcin i Powiatu Lublinieckiego.

We wrześniu 2008 roku odsłonięto przy muzeum interesujący i dużych rozmiarów pomnik poświęcony 370 poległym na różnych wojnach Koszęcinianom.

Budynek przy ul. Paderewskiego 5 zbudowano w 1909-10 r. W budynku mieścił się dawniej główny urząd statystyczny. Budynek murowany jest z cegły i wzniesiony na planie podobnym do prostokąta (niesymetryczny). Jest dwukondygnacyjny z wysokim użytkowym poddaszem. Budynek posiada elewację dziewięcioosiową i pokryty jest czterospadowym dachem (nad ryzalitami dwuspadowym) wykonanym z dachówki ceramicznej karpiówki. W osi środkowej piętra znajduje się balkon z płytową balustradą podparty dwiema gładkimi kolumnami. Osłania on wejście główne do budynku tworząc sklepienie łukowe pełne. Szczyty ryzalitów zakończone zostały wolutowo.

Warto zobaczyć Stare Miasto wraz z Rynkiem – placem Konrada Mańki, który początkowo miał kształt prostokąta położonego na osi wschód-zachód. Na patrona placu wybrano działacza harcerskiego i członka konspiracyjnej organizacji „Orzeł Biały”, który za swą działalność został aresztowany i skazany na śmierć przez okupanta hitlerowskiego w 1942 r.