Muzeum Paleontologiczne w Lisowicach powstało w 2008r. z inicjatywy mieszkańców Lisowic w oparciu o największe polskie odkrycia paleontologiczne. Środki na jego utworzenie, oraz ciągły rozwój pochodzą z budżetu Gminy Pawonków i różnego rodzaju środków UE.

Trwające osiem lat (2006 - 2013) wykopaliska doprowadziły do odkrycia kości pierwszego polskiego dinozaura drapieżnego Smoka z Lisowic ( nazwa potoczna ), oraz największego na świecie dicynodonta, prawdopodobnie jednego z ostatnich przedstawicieli tego wymarłego pod koniec triasu gatunku gadów ssakokształtnych.

Adres strony internetowej: http://www.muzeumlisowice.pl

Dużą niespodzianką dla naukowców było odkrycie szczątków jednego z najstarszych w Europie ssaków.

Również świat roślin który odsłania się w wyrobisku cegielni Lipie Śląskie jest niesamowicie bogaty. Wśród pozostałości roślinnych w postaci skamieniałych pni drzew, gałązek, pędów drzew, łusek nasiennych czy nasion badacze wyodrębnili piętnaście nowych gatunków roślinności nie znanych dotąd z innych miejsc na świecie.

Lista odkryć jest długa i wnosi ogromny wkład do światowej paleontologii.

Znajdują się na niej m.in.:

• Smok wawelski (nazwa potoczna Smok z Lisowic)
• dicynodonty
• celofyzy
• plagiozaury
• cyklotozaury
• ryby dwudyszne
• ryby trzonopletwe (przodkowie latimerii)
• ryby ganoidowe
• rekiny (hybodonty)
• sfenodony (kuzyni hatterii)
• pterozaury
• niezidentyfikowane gady naczelne (archozaury)
• małże
• konchostraki
• prassaki
• onkoidy ( stromatolity )
• palinomorfy (ziarna pylku i zarodniki- spory grzybow, mszakow i paprotnikow)
• malzoraczki (Ostracoda)
• owady (pokrywy chrzaszczy)
• 15 gatónków roślinności
• koprolity (skamieniałe odchody zwierząt triasowych)

Materiał pozyskany w czasie wykopalisk jest niezmiernie bogaty i stanowi zasób badawczy na kilka najbliższych lat. Pozwala to przypuszczać że naukowcy zaskoczą nas jeszcze kolejnymi odkryciami.

Planowane są również kolejne etapy wykopalisk.

Muzeum Paleontologiczne prezentuje wystawę skamieniałości późnotriasowych, znalezionych na terenie gminy Pawonków. Unikatowe, na skalę światową, znaleziska są tutaj na wyciągnięcie ręki, a nawet można ich dotknąć. Oprócz stałej ekspozycji organizujemy wystawy czasowe. W poprzednich latach była to m.in. kolekcja pt.: „Świat skamieniałości i minerałów Roberta Borzęckiego”, obecnie zaś prezentujemy wystawę pt.: „Tajemnica pra-pióra z Kazachstanu”, na której można obejrzeć świetnie zachowane, różnorodne skamieniałości jurajskie z jeziora Karatau (ryby, owady, roślinność). W Muzeum organizujemy również spotkania paleontologiczne i noce w muzeum, podczas których można porozmawiać z paleontologami, naukowcami, osobami, które brały udział w wykopaliskach. W Muzeum odbywają się także różne konkursy zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci (plastyczne, wiedzy, fotograficzne, literackie), a prace uczestników prezentujemy na wystawach. Od kilku lat odbywa się u nas, 1 maja, Ogólnopolski Bieg „Tropami Śląskich Dinozaurów”.

Dla zwiedzających naszą wystawę przygotowaliśmy, oprócz oglądania eksponatów, zajęcia edukacyjne dostosowane do wieku (plastyczne, zabawowe, lekcyjne).

Muzeum znajduje się w Lokalnym Centrum Społeczno – Kulturalnym, w którym dostępna jest kawiarenka internetowa, biblioteka, sala odpowiednia do zorganizowania kursu, konferencji czy spotkania rodzinnego, boiska sportowe, plac zabaw dla dzieci, altanka z miejscem na ognisko.

W Lisowicach znajduje się kaplica pw. św. Jana Nepomucena z 1902 roku, Kościół pw. św. Jana Nepomucena wybudowany w latach 1989-1994, Skwer papieski, Historyczne Centrum Wsi, Lisi Szlak, przebiega tu także szlak „Droga św. Jakuba” (Częstochowa – Góra św. Anny). W pierwszy weekend czerwca odbywa się w miejscowości 24-godzinna sztafeta Kwietny Bieg.

Obszar gminy Pawonków jest typowo rolniczy. Największym atutem gminy są tereny rekreacyjne z pięknymi krajobrazami, zbiornikami wodnymi oraz lasami. Wśród obiektów godnych uwagi są m.in. zabytki:

Zespół pałacowo - parkowy z XIX w. w Dralinach,

Drewniany kościół pw. Narodzenia NMP z 1576 w Gwoździanach,

Zespół dworski z końca XVIII w. oraz Zespół dworski z końca XIX w. w Łagiewnikach Wielkich,

Późnoklasycystyczny kościół pw. św. Katarzyny wybudowany w latach 1806 – 1809 i klasycystyczna plebania z 1831 r. w Pawonkowie.

Źródło: Muzeum Paleontologiczne w Lisowicach